In Japan stage bij filmmaker Hirokazu Kore-eda: "Film maken is zo leuk omdat het inspanning vereist"

“Een film maken is moeilijk, het kost tijd en hard werken” : Voor schoolkinderen die geboren zijn in het digitale tijdperk, in een wereld waarin het nu voldoende is om een kunstmatige intelligentie (AI) te vragen om beelden te genereren, wil Hirokazu Kore-eda door middel van praktijk de mooiste ontkenning van passiviteit voor het scherm bijbrengen: "Creëren is zweten, maar dat is juist wat vreugdevol is."

En kinderen begrijpen dit snel wanneer de regisseur hen vraagt een verhaal te bedenken, personages te bedenken en zich daarin te verplaatsen. En nog meer wanneer ze met de camera in de hand moeten filmen: de waarden van de shots kiezen, de beeldhoeken, de belichting en de afstand aanpassen. Of wanneer ze minutenlang een microfoon aan een hengel moeten vasthouden zonder dat die in beeld komt. "Afstand, belichting, camerastand, je kunt veel methoden gebruiken om uit te drukken wat je wilt, je moet zoeken, proberen", adviseert de beroemde cameraman Senzo Ueno, wiens vader hetzelfde beroep uitoefende.

Deze gratis cursus "zeven dagen zomercinema", georganiseerd door de overheid van Tokio en de Tokyo Arts Council, maakt deel uit van een groter programma om toekomstige makers op te leiden. In juni werden flyers verspreid naar de meeste basisscholen in Tokio, en kinderen van 9 tot en met 12 jaar (groep 4, 5 en 6) werden willekeurig geselecteerd uit de meer dan 100 ontvangen aanmeldingen.

"Ik ben al van jongs af aan dol op cinema, omdat mijn moeder ervan hield en we veel films keken. En ik herinner me dat we op school een theateravontuur bedachten, onder dezelfde omstandigheden als de stagiairs nu. Dat maakte dat ik wilde creëren. Het is belangrijk om kinderen kennis te laten maken met het filmproces, om hun cinematografische kennis te verrijken en ze zelf te laten beseffen hoe moeilijk het is", legt Kore-eda uit.

"De kinderen waren bijvoorbeeld erg verrast door het beroep van geluidseffecten toen we ze meenamen naar de Toho-filmstudio's. Ik denk dat het zien van het werk van professionals hun manier van kijken naar een film zal veranderen. Ook voor ons is het een geweldige les om met kinderen over ons beroep te praten in termen die ze begrijpen", voegt de acteur die vaak tieners regisseert eraan toe. "Ik had niet verwacht dat sommige geluiden op deze manier werden opgenomen, en ook niet dat het zoveel verschil maakte of die geluiden wel of niet in de beelden aanwezig waren", bevestigt een van de jonge deelnemers. "Het is lastig, we moesten de opnames meerdere keren starten, vanwege de microfoon of de camera", bekent een ander na een uur filmen.

" Ja, het is inderdaad moeilijk om een film te maken. Sommigen denken misschien dat het met AI eenvoudiger zou zijn. Maar ik vertel ze dat juist omdat het inspanning en teamwork vereist, waar we meningen confronteren, waar we het niet altijd eens zijn, waar we misschien ruzie maken, maar waar we uiteindelijk samen iets creëren, cinema leuk is. Juist wat geen inspanning kost, is niet interessant, dát wil ik ze overbrengen," vertelt Kore-eda.

De korte films die de kinderen tijdens deze workshop maken, worden in september vertoond in het Fotografiemuseum van Tokio. "Ik denk dat ze een heel andere kijk op hun foto's zullen hebben als ze die op het grote scherm zien, iets wat ze niet gewend zijn", benadrukt de regisseur. Maar daarnaast hoopt de regisseur van A Family Affair , winnaar van de Gouden Palm op het Filmfestival van Cannes in 2018 , jongeren te inspireren: "Ik heb het gevoel dat de sector in gevaar is, en mijn vele activiteiten zijn daaraan gekoppeld. Dat ik deelneem aan dit programma om jongeren te interesseren voor film, staat niet los van mijn zorg om de werkomgeving tijdens mijn opnames te verbeteren of de methoden die moeten worden toegepast om de sector op te schonen. Japan loopt achter op het gebied van filmeducatie, ondanks het feit dat beelden ons overweldigen. Het is essentieel dat wij, de makers, jongeren opleiden."

Kore-eda maakt zich al lang zorgen over de toekomst van de Japanse cinema, waar het personeel vergrijst zonder vervanging, vanwege de onzekerheid van de betrokken beroepen en de onstabiele en weinig benijdenswaardige salarissen. Als expert op het gebied van de Franse cinema pleit hij al jaren voor de oprichting van een ondersteuningssysteem in Japan, vergelijkbaar met dat voor incidenteel entertainmentpersoneel in Frankrijk. Hij pleit ook voor de oprichting van een "Japans CNC (Nationaal Centrum voor Cinema), geïnspireerd op het Franse model, om films gedeeltelijk te ondersteunen en te financieren door een percentage van de prijs van een bioscoopkaartje te innen.